Parodontološka terapija je, u najvećem broju slučajeva, neophodna prije donošenja definitivnog plana protetske rekonstrukcije.
Cilj ove terapije je da dovede potporni aparat u zdravo stanje kako bi preostali zubi mogli da podnesu mastikatorna opterećenja, što sve doprinosi profilaktičkom dejstvu nadoknade i produžava njen terapisjki efekt.
Ovo je potpuno u skladu sa jednim od osvonih principa da se izrada zubne nadoknade može započeti samo na zdravim nosećim tkivima ili nakon uspješno sprovedene predprotetske pripreme.
Cilj prikaza ovog slučaja iz prakse je da naglasi značaj saradnje ljekara dvije ili više specijalnosti za uspješan ishod liječenja. Pacijentkinja starosti 46 godina iz Podgorice, javila se na stomatološki pregled.
Nakon uzimanja anamnestičkih podataka, detaljnog ekstraoralnog i intraoralnog kliničkog pregleda, analize ortopantomografskog snimka i modela za studije utvrđen je preliminirani plan terapije.
Stanje potpornog aparata zuba zahtijevalo je da specijalista parodontolog uradi pregled, dijagnostičke procedure i liječenja. Dijagnostifikovano je da pacijentkinja ima hroničnu generalizovanu paradontopatiju sa izraženim stepenom labavljenja donjih frontalnih zuba i indikovana je kauzalna terapija.
Nakon sprovedene kauzalne terapije paradontopatije koja je podrazumijevala: identifikaciju i uklanjanje dentalnog plaka, mekanih naslaga, supragingivalnih i subgingivalnih konkremenata i kiretažu parodontalnih džepova, pacijentkinja je zakazana za kontrolni pregled za sedam dana.
Već na prvoj kontroli, uočeno je poboljšanje stanja i pozitivan efekat primjenjene terapije. Primjetna je bila redukcija zapaljenskog procesa i gingiva i pozitivan biološki odgovor potpornog aparata zuba na sprovedene mjere. Sprovedena motivacija za održavanje oralne higijene dovela je do pozitivne promjene ponašanja pacijentkinje prema sopstvenim ustima i zubima.
Na kontrolnom pregledu nakon mjeseca dana, konstatovana je znatna redukcija labavljenja zuba, naročito u frontalnom segmentu donjeg zubnog luka. Nakon sagledavanja rezultata parodontološke pripreme donesen je definitivan plan terapije.
Urađeno je sljedeće:
Estetski nepovoljan položaj i oblik donjih frontalnih zuba korigovan je izradom kompozitivnih faseta. Uspostavljene su kontaktne tačke što doprinosi boljem prihvatanju i distribuciji okluznih opeterćenja i produženja efekta parodontoške terapije.
Mobilnom zubnom nadokandom izrađenom od posebnog fleksibilnog materijala, nadoknađeni su zubi 35, 45 i 46
Kompozitivne fasete
Kompozitivne fasete se ubrajaju u grupu direktnih restauracija što znači da se rade u ordinaciji u jednoj posjeti bez učešća zubo-tehničke laboratorije. Njihova prednost se ogleda u tome što su znatno jefitnije u odnosu na keramičke fasete i što je potrebno ukloniti znatno manje zdravog zubnog tkiva, koje je u slučaju naše pacijentkinje uopšte nije uklanjano.
Indikovane su kada je neophodno: promijeniti boju ili oblik zuba, korigovati dijasteme i manje nepravnilnosti u položaju zuba, kod fraktura zuba, korekcije estetskih nezadovoljavajućih ispuna. Ugkavnom se izrađuje na prednjih zubima jer nisu otporne na mastikatorne sile koje se razvijaju u predjelu bočnih zuba.
Fleksibilna parcijalna proteza
Fleksibilne (silikonske, valpast, bio dentplast) mobilne protetske nadokande izrađene su od termoplastičnog najlona (po hemijskom sastavu najlon-superpoliamida), jedinstvenih fizičkihi estetskih osobina. Komercijalna upotrea ovog materijala počela je u Americi 1980, a u našem regionu 2002. godine. Po fleksibilnosti, jačini, glatkoći i boji zadovoljavaju osnovne zahtjeve.
Da bi se postigla najbolja ekspresija pozitivnih svojstava materijala, važno je prvo dobro poznavanje materijala i poštovanje uputstava proizvođača za rad tokom laboratorijskih i kliničkih faza izrade. Fleksibilna parcijalna proteza je privremena zubna nadoknada i može se primjeniti u ograničenom broju slučajeva kada je potrebno premostiti određeni vremenski period do izrade trajne zubne nadoknade. Indikacije za izradu fleksibilne proteze su:
Kada ne postoje uslovi za izradu fiksnog protetskog rada ili ugradnu implatanta (zbog kontraindikacija, nepovoljnih socio-ekonomskih uslova i slično) kao prelazno rješenje
Kada postoji izrazita podminiranost rezidualnih alveoralnih grebenova kao privremena nadoknada dok se neuradi oralno-hirurška predprotetska priprema
Kod nepovoljnog položaja i oblika zuba (disparalelitet, inklinacija, rotacija, migracija), atrenutno ne posoje uslovi za preoblikovanje i pripremu retencionih zuba za prihvat elemenata parcijalne skeletirane proteze
Za izradu dukotrajnih privremenih nadoknada za vrijeme oseointegracije implatata
Kada postoji alergijska osjetljivost pacijenata na oslobođeni monomer i toplotno i auto polimerizujućih akrilata (metilmetakrilat).
Prednost fleksibilnih u odnosu na akrilante proteze su:
- Estetski su povoljnije rješenje i komfornije su za nošenjeod akrilatnih
- Kukice kod fleksibilnih proteza su od istog materijala kao protezna baza i izlivaju se zajedno sa protezom. Elastične su, skoro nevidljive, u boji givgive zuba i pacineti ih radije prihvataju u odnosu na žičane kukice
- Kraće je vrijeme adaptacije pacijenta na zubnu nadokandu
Fleksibilna proteza mora uvijek biti u vlažnoj sredini jer u suprotnom gubi svoja elastična svojstva, postaje krta i lomi se. Prije unošenja u usta, proteza se stvalja pod toplu vodu i kada postane savitljiva, lako se adaptira prema desnima i zubima.
Doktor stomatologije Dado Radovanović
Doktor Dragan Radovanović, specijalista stomatološke protetike
Doktor Vesna Radišić, specijalista bolesti usta i zuba
