Izlaganje zuba prekomjernom fluoridu mijenja kalcijumsku signalizaciju, mitohondrijsku funkciju i ekspresiju gena u ćelijama koje formiraju zubnu caklinu. To je novo objašnjenje za nastanak zubne fluoroze, stanja izazvanog prekomjernom izlaganjem fluoridu u djetinjstvu. Studija, koju su predvodili istraživači sa Stomatološkog koledža iz Njujorka, objavljena je u časopisu „Science Signaling“. Fluor je prirodni mineral koji pomaže u sprječavanju karijesa promovišući mineralizaciju i čineći zubnu caklinu otpornijom na kiselinu.
Dodaje se vodi za piće širom svijeta. Centri za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC) nazvali su fluoridaciju vode jednim od 10 velikih dostignuća u javnom zdravstvu 20. vijeka zbog svoje uloge u smanjenju karijesa. Iako niski nivoi fluorida pomažu u jačanju i zaštiti zubne cakline, previše fluora može uzrokovati zubnu fluorozu – promjenu boje zuba, obično sa neprozirnim bijelim tragovima, linijama ili mrljama i lošom mineralizacijom. Zubna fluoroza nastaje kada su djeca od rođenja i oko devet godina starosti izložena fluoridu visokog nivoa kada se zubi formiraju, a zapravo mogu povećati rizik od karijesa.
Istraživanje Centra za kontrolu i prevenciju bolesi (CDC-a) pokazalo je da otprilike 25 procenata ispitane populacije u SAD-u (uzrasta od 6 do 49 godina) pokazuje određeni stepen zubne fluoroze.
“Koristi fluorida za oralno zdravlje znatno prevazilaze rizike. Ali s obzirom na to koliko je uobičajena fluoroza u zubu i koliko su slabi ćelijski mehanizmi odgovorni za ovu bolest, važno je proučiti ovaj problem”, rekao je dr. Rodrigo Lakruz, vanredni profesor osnovne nauke i kraniofacijalne biologije na Stomatološkom fakultetu iz Njujorka i autor studije.
Da bi istražili molekularne osnove zubne fluoroze, istraživači su analizirali efekte izlaganja ćelija cakline zuba fluoridu – nivoe na gornjem dijelu onoga što ćete naći u vodi za piće i u skladu sa onim što se nalazi u oblastima u kojima ljudi obično imaju fluorozu. Zatim su procijenili uticaj fluorida na signalizaciju kalcijuma u ćelijama, imajući u vidu ulogu kalcijuma u mineralizaciji cakline zuba. Istraživači su otkrili da je izlaganje ćelija cakline fluoridu rezultiralo disregulacijom kalcijuma, sa smanjenjem unosa kalcijuma i skladištenja u endoplazmatskom retikulu, odjelu unutar ćelija sa mnogim funkcijama. Pored toga, fluor je poremetio funkciju mitohondrija (organele koje su odgovorne za proces ćelijskog disanja), pa je zato proizvodnja energije izmijenjena.
“Ovo nam daje vrlo obećavajuće mehanističko viđenje kako nastaje fluoroza. Ako vaše ćelije moraju da naprave caklinu, koja je jako kalcifikovana, i zbog izlaganja prevelikoj količini fluora, ćelije će biti izložene stalnom stresu, što će se odraziti na kristale cakline kako se formiraju i uticaće na mineralizaciju“.
Zatim su istraživači ponovili eksperiment koristeći bubrežne ćelije kod ljudi, ali nisu primijetili iste efekte kada su ćelije bubrega bile izložene fluoru – nagoveštavajući da su ćelije cakline drugačije od ćelija koje formiraju tkivo u drugim dijelovima tijela.
“Mislili biste da ako izložite ćelije zubne cakline i ćelije bubrega istom tretmanu, sa istom količinom fluora u istom periodu – da biste imali više ili manje sličnih odgovora. Ali to nije slučaj. Pod istim okolnostima, ćelije zubne cakline reaguju na suočavanje sa stresom na potpuno drugačiji način od bubrežnih ćelija. Mi otkrivamo mehanizam koji naglašava jedinstvenost ćelija zubne cakline i objašnjava zašto je fluoroza više problem zuba nego bilo gdje drugo u tijelu“, zaključio je Lakruz.
Izvor: Dentistry Today
