Različiti uticaji koji dolaze
od majke u toku trudnoće mogu da utiču na razvoj mliječnih zuba, ali i prvih
stalnih (“šestica” i sjekutića) koji počinju svoju mineralizaciju oko porođaja.
Do sada su sa rizikom za razvoj slabije kvalitetne zubne gleđi povezivani: rizična
trudnoća, različite infekcije, anemije i druga oboljenja, uzimanje lijekova poput
antibiotika, ali i drugih, nedostatak pojedinih vitamina, posebno D i A, drugi
poremećaji ili nedostatci u ishrani (malnutricije), pušenje, pasivno pušenje,
boravak u prostorijama u kojima se nekada duže vrijeme pušilo, zloupotreba alkohola,
droge i sl…, oboljenja desni mogu da uzrokuju prijeveremeni porođaj i manju
težinu, što opet utiče i na razvoj zuba, druga neliječena oboljenja zuba
U daljem tekstu su navedena
stanja u trudnoći za koja ima najubjedljivijih dokaza: zdravlje zuba i oralna
higijena majke se direktno odražava na prisustvo kariogenih bakterija u ustima
djeteta, nedostatak vitamina D tokom trudnoće, unos mliječnih proizvoda,
preveliki unos slatkog, pušenje majke ili u njenom okruženju, čak i ako se
nekada intenzivno pušilo u prostorijama u kojim trudnica živi, stres majke u
toku trudnoće.
Bakterije koje naseljavaju
usnu duplju, a ima ih preko 700 vrsta, se prenose sa majke na bebu od rođenja
do prvih 18 mjeseci. Bakterije koje izazivaju karijes, mogu da opstaju samo na
zubima, pa se naseljavaju u periodu njihovog nicanja. Zbog toga je izuzetno
važno da majka još u trudnoći, a pogotovu poslije rođenja vodi računa o higijeni
zuba i izlječenju svih karijesa.
Manjak vitamina D u trudnoći može da uzrokuje stvaranje zubne gleđi slabijeg kvaliteta koja će biti podložnija obimnijem razaranju usljed dejstva izazivača zubnog kvara u prvim godinama djeteta. Kako vitamin D može na utiče i na nepravilan razvoj ploda i u drugim dijelovima poželjno je da trudnica redovno kontroliše njegov nivo. Pojedine studije su pokazale da ukoliko se u trudnoći konzumira više sira, dolazi do stvaranja otpornije zubne gleđi, i da takva djeca imaju manje zubnog kvara. Postoje ozbiljni dokazi da šećeri mogu da stvaraju zavisnost, koja se po nekim istraživačima poredi i saheroinskom.
Bebe čije su majke u trudnoći pušile ili su bile izložene pasivnom pušenju, ili se to dešavalo u prvim mjesecima poslije njihovog rođenja, mogu isto tako da imaju osjetljivije zube i lakše dobijaju zubni kvar. Ne samo pasivno pušenje, nego i boravak u prostorijama u kojima se nekada intenzivno pušilo može da stvara manju otpornost organizma, pa i zuba. Jedna velika studija, sprovedena u saradnji King’s College London (Velika Britanija) i University of Washington (SAD), nedvosmisleno povezuje prisustvo stresa kod majke sa izraženijom i češćom pojavom karijesa na mliječnim zubima. Ispitivani su različiti biološki parametri stresa kod 716 majki u toku trudnoći i zatim praćeno zdravlje zuba kod njihovih beba. (dr Jovan Vojinović)
